Wiele osób uważa, że restrykcyjne podejście do diety równa się sukces w odchudzaniu i zdrowiu. Tymczasem to ogromny błąd. Niestety dieta niskotłuszczowa nadal jest uznawana w wielu kręgach za złoty standard w odchudzaniu. Dlaczego to podejście jest nie tylko nieprawidłowe, ale i niebezpieczne dla zdrowia?
Po co nam tłuszcze?
Tłuszcz w ludzkim organizmie pełni szereg funkcji:
- Buduje hormony (zwłaszcza hormony płciowe),
- Tworzy elementy układu nerwowego,
- Jest środowiskiem, w którym wchłaniają się składniki odżywcze (witaminy A, D, E, K),
- Odpowiada za utrzymanie prawidłowej temperatury ciała.
Standardowa dieta powinna zawierać około 30% tłuszczu, czyli przyjmując, że zjadamy 2000 kcal dziennie – około 600 kcal powinno pochodzić właśnie z tego makroskładnika. Co, jeśli przez dłuższy czas postanowimy bardzo ograniczyć tłuszcz w diecie?
Dlaczego dieta beztłuszczowa może być niebezpieczna?
Zbyt restrykcyjne podejście do diety może okazać się dla nas bardzo szkodliwe. Niedobór tłuszczu może przekładać się, już po kilku tygodniach, na:
- Rozregulowanie naturalnych mechanizmów związanych z odczuwaniem sytości i głodu, w tym ciągłe uczucie głodu, niedojedzenia, chęć nagłego rzucenia się na jedzenie, zwłaszcza słodkie i tłuste (łatwo dostępna energia), a także kłopoty z uczuciem sytości i najedzenia, mimo spożycia wartościowego posiłku;
- Pogorszenie stanu włosów (np. wypadanie), skóry (np. łuszczenie się, brak nawilżenia i jędrności), a także dziąseł;
- U kobiet – problemy z miesiączką, utratę owulacji, brak lub obniżenie libido (również u mężczyzn);
- Większe ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego oraz nerwowego (w tym depresji).
Jakie tłuszcze wybierać?
Nie powinniśmy bać się tłuszczu – raczej powinniśmy nauczyć się z nim prawidłowo obchodzić. Innymi słowy, warto wiedzieć, jakie źródła tłuszczu są dla nas najzdrowsze. Będą to przede wszystkim:
- Orzechy, pestki, nasiona,
- Awokado,
- Oleje roślinne (w tym: olej lniany, olej z wiesiołka, olej z ostropestu, olej z czarnuszki, oliwa (z oliwek), olej rzepakowy)
- Jajka,
- Tłuste ryby (np. pstrąg, śledź, łosoś, węgorz).
Literatura:
- Wilczyńska A.: Kwasy tłuszczowe w diecie człowieka a jego funkcjonowanie poznawcze i emocjonalne. „Neuropsychiatria i Neuropsychologia” (Vol. 7, nr 1 (2012) s. 35-42).
- Bojarowicz H. i wsp.: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę. Probl Hig Epidemiol 2008, 89(4): 471-475.
- Krełowska-Kułas Maria.: Znaczenie tłuszczu w żywieniu człowieka. Zeszyty Naukowe nr 834 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 2009.